روش های بسیار متنوعی برای چاپ روی سطوح مختلف از دیرباز تا کنون وجود داشته است که چاپ افست یکی از معمولی ترین روش هاست. این روش برای چاپ عکس بر روی کاغذ است که معمولا از این نوع چاپ برای نوشته ها با تیراژ بالا استفاده می‌شود مثل چاپ روزنامه و مجلات.
در این جا اشاره ای خلاصه وار به چگونگی کار با دستگاه های چاپ افست خواهیم داشت.
منظور از چاپ افست چیست
طریقه کار این نوع چاپ به این صورت است که بر اساس تصویری که قرار است چاپ شود صفحاتی که جنس آن ها الومینیوم است ساخته می‌شود. معمولا برای هر طرحی ۴ صفحه ( زینک ) جداگانه ساخته می‌شود که هر زینک مخصوص یک رنگ است.
سیستم رنگی که استفاده می‌شود CMYK است. هر کدام از زینک ها روی یکی از برج های رنگی دستگاه چاپ قرار می‌گیرد و هر بار که کاغذ از هر کدام از رول های رنگی عبور می‌کند به رنگ آن رول آغشته می‌شود. تا زمانی که تمام رنگ های موجود به روی کاغذ منتقل شود و تصویر کامل شود.
در واقع این روش یک روش شیمیایی است که در آن از تضاد آب و چربی استفاده شده است. به این صورت که قسمت هایی که باید چاپ شود گیرنده چربی هستند و قسمت هایی که نباید چاپ شوند گیرنده آب.
این روش چاپ سرعت بالا و کیفیت بسیار مناسب و همچنین از نظر اقتصادی بسیار به صرفه می‌باشد.
تاریخچه پدید آمدن چاپ افست چیست
در ابتدای قرن ۲۰ میلادی فردی به نام روبل در آمریکا دارای یک چاپخانه بود که در آن با تجهیزات خود مشغول چاپ بود. به طور اتفاقی و در اثر سهل انگاری یکی از کارگران که کاغذ را وارد دستگاه نکرده بود لاستیک های چاپ آغشته به رنگ می‌شوند و اشتباها روی کاغذهای بعدی چاپ می‌شوند.
روبل با مشاهده کاغذهای باطله متوجه شد که کیفیت چاپ در آن ها به مراتب بهتر از کاغذ های اصلی است. این اتفاق را نشا اصلی ابداع چاپ افست می‌دانند.
بیش تر کتاب های چاپبی قدیمی به روش افست به چاپ رسیده اند.
در سال های ۱۳۱۷ و ۱۳۱۸ اولین دستگاه های چاپ افست وارد ایران شدند که عمدتا مربوط به کارخانه های هایدل برگ و رولند آلمان غربی و پانتای آلمان شرقی بودند و اولین چاپخانه ای که در ایران از دستگاه چاپ افست استفاده کرد چاپخانه مجلس بود.
در چاپخانه مجلس از این دستگاه برای چاپ تمبر استفاده می‌شد. البته تمبر یکی از محصولات این دستگاه بود. سفته، دسته چک و برات و هر نوع اوراق بهاداری با این دستگاه به چاپ می‌رسید.
در سال ۱۳۲۰ چاپخانه رنگین برای چاپ دفترچه های شناسنامه با دستگاه افست شروع به کار کرد و بعد از آن چاپخانه بانک ملی و سپس چاپخانه روزنامه اطلاعات و کیهان هم شروع به کار با دستگاه افست نمودند
مراحل چاپ افست چیست؟
اولین مرحله برای چاپ افست طراحی است و این که بدانیم طرح احتیاج به چند رنگ دارد. منظور از این که چاپ چند رنگ دارد این است که رنگ های اصلی چند تا باشند و از ترکیب آن ها چندین رنگ مختلف می‌توان به دست آورد.
به تازگی دستگاه هایی با چاپ نه رنگ نیز در بازار عرضه می‌شوند.
مرحله بعدی ایجاد فرم چاپی است و این که بدانیم هر طرحی روی چه نوع کاغذی باید چاپ شود فرم آن را تغییر می‌دهد. مثلا سربرگ و فاکتور و یادداشت روی یک فرم قرار دارند و کارت ویزیت و بروشور و غیره فرمی جداگانه دارند.
سپس فرم چاپی را روی سی دی با فرمت TIF ذخیره و نگهداری می‌کنیم. بعد در مرکز لیتوگرافی فیلمی که توسط دستگاه Image Setter از فرم چاپی شما تهیه می‌شود. برای هر کانال رنگ یک فیلم تهیه می‌شود. مثلا اگر طرح اصلی شما دارای چهار رنگ باشد، چهار فیلم در ابعاد چاپ آماده می‌شود.
حالا باید زینک تهیه شود که جنس زینک ها از آلیاژهایی با مخلوط آلومینیوم و روی هستند. فیلم ها روی این زینک ها کپی می‌شود و برای هر رنگ یک زینک لازم است.
زینک ها روی ماشین چاپ وصل می‌شوند و دستگاه ها هم دارای مخازن رنگ می‌باشد که همان طور که گفتیم هر زینک از یک مخزن رنگ استفاده می‌کند.
کاغذهای سفیدی که در دستگاه چاپ قرار دارند توسط زینک ها چهار بار آغشته به رنگ می‌شوند.
معمولا تیراژ این دستگاه ها بیش از ۱۰۰۰ برگ می‌باشد. پس از این مرحله کاغذ برای برش فرستاده می‌شود.
البته در صورتی که رنگ ها روی گلاسه چاپ شوند دو مرحله دیگر نیز این کار تکرار می‌شود.
انواع روش های چاپ افست چیست
چاپ افست سنتی
این نوع چاپ بر همان پایه تضاد آب و روغن است که جاهایی که قرار است چاپ شوند بر پایه مواد جاذب چربی و قسمت هایی که قرار است چاپ نشوند از مواد جاذب آب تهیه می‌شود.
چاپ افست مدرن چیست
در این روش کامپیوتر به راحتی CMYK یعنی رنگ های مورد نیاز در طرح را بررسی و ارائه می‌دهد و پلیت ها و زینک های مربوطه مشخص و آماده می‌شوند و به این ترتیب تیراژ محصول به آسانی و با کیفیت عالی بالا می‌رود.
کاربرد های چاپ افست چیست
از چاپ افست در نشریه هایی که نیاز به تیراژ بالا دارند مثل روزنامه ها و مجلات، سربرگ ها، فاکتور ها و بروشور ها استفاده می‌شود.
چاپ افست با چاپ دیجیتال چه تفاوتی دارد ؟
چاپ افست نسبت به دیجیتال هزینه بسیار کم تری دراد و طرح را در تیراژ بالا چاپ می‌کند. چاپ افست طرح را روی هر نوع کاغذ و مقوایی اجرا می‌کند اما چاپ دیجیتالی با این که امروزه بسیار پیشرفته تر شده اما هنوز به پای چاپ افست نمی رسد.
در زمینه انتخاب رنگ هها هم چاپ افست دقیقا رنگ مورد نظر شما را چاپ می‌کند ولی چاپ دیجیتال بهترین رنگ نزدیک به رنگ شما را چاپ می‌کند. اما از لحاظ این که شما در چاپ دیجیتال می‌توانید ابتدا یک نمونه از چاپ را ببینید و بعد اقدام به چاپ در تیراژ بالا تر کنید، این مزیت بر چاپ افست وجود دارد.
کاغذ پشت چسب دار
دیگر این که در چاپ افست زمانی اختصاص به تهیه پلیت ها و زینک ها دارد. پس اگر برای چاپ عجله دارید چاپ دیجیتال مناسب تر است.
